VICTORIAN LITERATURE AND THE INFLUENCE OF SCIENCE ON LITERATURE
Suzana IBRAIMI-MEMETI
Abstract
Mesin dhe gjysmën e dytë të shekullit 19-të anglezët zakonisht e quajnë “periudha viktoriane” (Victorian Age). Për ta fjala ‘viktoriane’ është bërë simbol jo vetëm për karakteristikat e letërsisë së asaj kohe, por edhe për tërë qytetërimin e atëhershëm britanik. Historianët e letërsisë dhe kulturës britanike janë të mendimit se kohëzgjatja e veçorive “viktoriane “ nuk pajtohet tërësisht me kohëzgjatjen e sundimit të Mbretëreshës Viktoria (1837-1901), meqë në fillim të viteve të 80-ta bie në sy një shembje e këtij sistemi relativisht stabil të vlerave dhe një depërtim i tendencave të reja.
Periudha viktoriane është një epokë e paradokseve. Ajo ishte një epokë e fesë dhe epokë kundër fesë, një epokë e progresit dhe e optimizmit, dhe një epokë e varfërisë dhe e pesimizmit, një epokë e sundimit të “meshkujve” por edhe një epokë e emancipimit të femrave. Përveç këtyre paradokseve ajo ishte edhe një epokë “par excellence” (e shkëlqyer) e romanit. Prandaj, sundimi i Mbretëreshës Viktoria konsiderohej si një epokë ku e pamundshmja ishte e mundshme dhe e kundërta. Ishte gjithashtu koha kur veprimtaria e frymës shkencore ishte shfaqur në çdo sferë të mendimit dhe të praktikës. Por, dogmatizmi viktorian u gjet në një situatë dilemash dhe vështirësishë të mëdha në epokën e shkencës.
Pages:
316-319